Nacrt Akcionog plana za prioritetno prilagodjavanje objekata u javnoj upotrebi i fizičkog okruženja osobama sa invaliditetom, stavljen je na Javnu raspravu Zaključkom br. 01-018/20-73 od 17.01.2020. godine, koji je donio predsjednik Opštine. Javna rasprava je trajala 15 dana, počev od 17.01.2020. do 04.02.2020. godine.
Centralna Javna rasprava održana je u konferencijskoj sali hotela „Franca“, 04.02.2020. godine, sa početkom u 12:00h.
Sekretarka Sekreterijata za lokalnu samoupravu, Saida Čikić koja je ujedno i koordinatorka Radne grupe za izradu plana, pozdravila je sve prisutne i pojasnila je da je izrada ovog dokumenta rezultat dvije mjere predvidjene Lokalnim planom akcije u oblasti invalidnosti za period 2017-2021.godina, tj. izrada Akcionog plana za priorietetno prilagodjavanje objekata u javnoj upotrebi i izrada Akcionog plana za prilagodjavanje fizičkog okruženja. Ona je upoznala prisutne o najvaznijim djelovima Akcionog plana i pojasnila da shodno Konvenciji Ujedinjenih nacija o pravima osoba sa invaliditetom, pristupačnost predstavlja jedan od osnovnih uslova za učešće osoba sa invaliditetom u svim oblastima društvenog života na ravnopravnoj osnovi sa drugima i podrazumijeva pristupačnost fizičkom okruženju, prevoznim sredstvima, kao i pristupačnost informacijama i komunikacionim tehnologijama i sistemima.
Nacrt ovog dokumenta je prezentovao Miloš Kljajević, član Radne grupe, koji je istakao da je ideja vodilja lokalne samouprave da donese ovaj dokument bila da osobe sa invaliditetom imaju nesmetan pristup, boravak, rad i kretanje.
Kljajević je naveo da je Nacrt plana usklađen sa medjunarodnim i domaćim pravnim propisima, prije svega sa Konvencijom Ujedinjenih nacija o pravima osoba sa invalidetom i Evropskom strategijom za osobe sa invalidetom za period 2010-2020 godine. Od domaćih pravnih prospisa plan je usaglašen u prvom redu sa Ustavom Crne Gore, Zakonom o planiranju prostora i izgradnji objekata, Zakonom o bezbijednosti saobraćaja na putevima, Zakonom o zabrani diskrimanacije, Zakonom o zabrani diskriminacije lica sa invaliditetom, kako i Strategijom za integraciju lica sa invaliditetom u Crnoj Gori 2016-2020 godina, i Strategijom za zaštitu lica sa invaliditetom od diskriminacije i promociju jednakosti 2017-2021-godina.
Naveo je da je Radna grupa definisala aktivnosti u Akcionom planu po prioritetnim oblastima koje se odnose na pristupačnost Opštine, javnih ustanova i preduzeća u vlasništvu Opštine, zatim pristupačnost javnih ustanova u vlasništvu države, i na kraju pristupačnost fizičkog okruženja.
U toku Javne raspave koordinatorka Saida Čikić istakla je da je trenutna situacija u gradu takva da većina objekata u javnoj upotrebi nije prilagodjena osobama sa invaliditetom. Navela je kao primjer zgradu Opšine koja je djelimično prilagodjena, na način da na ulazu u istu postoji prilazna rampa i samim tim je omogućen ulaz za OSI do prizemlja ali ne i dalje, te da je u planu ugradnja lifta kao jedna od prioritetnijih mjera koja će se realizovati u skorijoj budućnosti.
Od javnih ustanova i preduzeća kojima je osnivač Opština, Saida Čikič kao pozitivan primjer navela je JU Centar za djecu i mlade sa smetnjama u razvoju ,,Tisa“, koja je potpunosti prilagodjena i DOO Vodovod ,,Bistrica“ koja je djelimično prilagođenja za OSI, i istakla da će se vrlo brzo pristupiti prilagodjavanju svih drugih objekata koji su u vlasništvu Opštine. Kada je riječ o javnim ustanovama koje su u vlasništvu države, Tim za praćenje realizacije i implementaciju ovog plana, uputiće preporuke i inicijative za uklanjanje arhitektonskih barijera u istim, a kao pozitivan primjer navela je JZU Dom zdravlja Bijelo Polje i JZU Opšta bolnica Bijelo Polje.
Učešće u prezentaciji nacrta dokumenta uzela je Milka Stojanović, članica Radne grupe koja je istakla da je riječ o izuzetno važnom dokumentu, za koji se nada da će se realizovati i da uliva nadu da će jedan od ključnih problema u našoj opštini biti konačno riješen. Smatra da je naša Opšina prva ili medju prvima koja donosi ovakav plan, i izražva zabrinutost kada su u pitanju javne ustanove koje su u vlasništvu države u smislu prilagođavanja istih.
Azra Drndar, predstavnica NVO „Gluvonijeme osobe“ navela je da je potrebno edukovati više lica koja poznaju gestovni govor, kao i da je potrebno organizovati više društvenih aktivnosti za ta lica, budući da su rijetke situacije u kojima se ona okupljaju u vidu nekih manifestacija, proslava i svečanosti.
Koordinatorka Saida Čikić odgovorila je da su konkretne mjere i aktivnosti za gluvonijeme osobe predviđene LPA u oblasti invalidnosti i LPA za zaštitu lica sa invaliditetom od diskriminacije i promociju jednakosti, te da nijesu predviđene u nacrtu ovog dokumenta.
Predstavnik medija Milovan Novović postavio je pitanje u kojem procentu su pojedine ustanove i preduzeća prilagođene za OSI. Odgovarajući na postavljeno pitanje, koordinatorka Čikić, istakla je da je u nacrtu plana precizno navedeno za svaku ustanovu i preduzeće u kojem obimu su isti pristupačani i prilagođeni za osobe sa invaliditetom.
Predstavnici nevladinih organizacija koji se bave pitanjima osoba sa invaliditetom, Samir Guberinić, Ranko Mešter i Dragana Božović pohvalili su nacrt dokumenta i izrazili uvjerenje da će ovaj dokument doprinijeti rješavanju problema prilagođenosti objekata osobama sa invaliditetom.
Zaključujući Javnu rasparvu koordinatorka Saida Čikić je istakla da će se nakon usvajanja ovog Akcionog plana formirati Tim za praćenje realizacije ovih aktivnosti i izrazila nadu da će do vidljivih rezultata doći već tokom ove godine.
SEKRETARIJAT ZA LOKALNU SAMOUPRAVU
